Szkoła Podstawowa w Sokołowsku, lata 1969 – 1990
UWARUNKOWANIA PRACY SZKOŁY
BAZA SZKOŁY
Nowa szkoła została oddana do użytku w lutym 1969 roku i wybudowana przez Powiatowe Przedsiębiorstwo Remontowo – Budowlane z Kamiennej Góry. Koszt budowy wyniósł wtedy 4300000 złotych. Fundatorem był Społeczny Fundusz Budowy Szkół.
W pierwszej wersji budowa miała być rozpoczęta w r. 1963, a następnie w r. 1964. Ostatecznie przystąpiono do niej w r. 1965. Prace nad rozpoczęciem budowy nowego obiektu szkolnego przedłużyły się, ponieważ strony zainteresowane nie mogły dojść do porozumienia odnośnie ostatecznego projektu placówki. Budowa nowej szkoły, pomnika 1000 – lecia miała rozwiązać na najbliższych dwadzieścia lat problem organizacji szkoły, ponieważ trzy budynki zastępcze, użytkowane przed r. 1969 jako szkolne, nie odpowiadały najbardziej niezbędnym wymogom eksploatacyjnym. Z danych źródłowych wynika, że ich kapitalny remont z adaptacją na cele szkolne byłby całkowicie nieopłacalny: przegniłe, spróchniałe schody, zbudowane z łatwopalnego materiału, zbyt wąskie i strome, poniemieckie centralne ogrzewanie nie nadające się już do dalszego użytkowania.
Nowooddana szkoła mieściła się w budynku jednopiętrowym na ulicy Unisławskiej 4. Za nią znajdowały się boiska sportowe. Parcela budowlana obejmowała 0,971ha powierzchni. Budynek szkolny umiejscowiony był na samym początku wśród rozkopanych dołów i hałd koksu, później zaś wśród zieleni i ogródka działkowego – przy szosie. W pobliżu placówki wzniesiono też budynek gospodarczy, m.in. z przeznaczeniem na pracownię zajęć technicznych dla chłopców. Obiekt szkolny był odgrodzony od niezbyt ruchliwej jezdni, a przez swoje usytuowanie miał dodatkowo zapewnioną ciszę. W chwili oddania do użytku był wyposażony w centralne ogrzewanie i instalację wodną. Początkowo na parterze znajdowały się trzy izby lekcyjne, pokój dyrektora, pokój nauczycielski, biblioteka, toalety, szatnie i przestronny jasny korytarz. Na pierwszym piętrze usytuowanych było sześć izb lekcyjnych. Łącznie w obiekcie znajdowało się dziewięć izb lekcyjnych oraz urządzenia towarzyszące. W 1970roku wygospodarowano pomieszczenie o powierzchni 10m2 na gabinet lekarski oraz zastępczą salę gimnastyczną o powierzchni 120m2.
Była to szkoła, w której starano się maksymalnie wykorzystać powierzchnię dla celów dydaktycznych i wychowawczych. Ogólna powierzchnia użytkowa nie zmieniła się do r. 1990.
W placówce od początku przywiązywano uwagę do wyposażenia izb lekcyjnych. Jak bowiem twierdził E. Fleming z doskonaleniem metod nauczania wiąże się nierozerwalnie konieczność modernizacji bazy materialnej szkoły. W szkole dążono więc do systematycznego przekształcania izb lekcyjnych w klasopracownie i pracownie. W chwili oddania do użytku szkoła była wyposażona w podstawowy sprzęt do prowadzenia zajęć lekcyjnych tzn. posiadała ławki, szafy, stoliki itp. oraz niektóre pomoce dydaktyczne przeniesione z poprzedniego obiektu szkolnego. Lepsza sytuacja, jeśli chodzi o sprzęt i pomoce dydaktyczne była w gabinetach: geograficznym, fizyko – chemicznym i biologicznym. Pozostałe pomieszczenia dydaktyczne miały słabe wyposażenie, brak podstawowych pomocy. Sytuacja była więc ciężka, tym bardziej, że szkoła nie posiadała na początku funduszy i jej potrzeby nie zostały uwzględnione w budżecie ogólnym. Stopniowo jednak, dzięki staraniom m.in. nauczycieli, izby lekcyjne stały się klasopracowniami z wyposażeniem ułatwiającym prowadzenie danej lekcji.
Szkoła robiła różnorodne zakupy, aby pomieszczenia dydaktyczne miały lepsze wyposażenie w pomoce naukowe, a wśród nich także w techniczne środki wzrokowo – słuchowe, zwane środkami audiowizualnymi. Np. w 1972roku zakupiono 2 radia, w 1973roku 2 adaptery i 2 telewizory czarno – białe. W 1990 roku były 4 magnetofony szpulowe, 3 kasetowe, 2 telewizory kolorowe oraz 4 czarno – białe. Szkoła posiadała także rzutnik, 2 episkopy i projektor 16mm. Aby ułatwić przekaz informacji założono w 1987 roku radiowęzeł, którego zasięg obejmował wszystkie pomieszczenia. Szkoła starała się prowadzić politykę systematycznego uzupełniania pomocy audiowizualnych, w miarę możliwości finansowych. Było to możliwe głównie dzięki staraniom dyrektora szkoły, pana Wiesława Przybyły (szczególnie w latach 1973 – 1977) i ścisłej współpracy z rodzicami.
KADRA PEDAGOGICZNA
W roku 1969, w którym szkoła rozpoczęła działalność stan zatrudnienia nauczycieli na Dolnym Śląsku, nie przedstawiał się najlepiej. Stale niedostateczną ich liczbę rozdzielano na godziny nadliczbowe. Niedobór wykwalifikowanych nauczycieli uzupełniano częściowo rezerwą, jaką stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących.
Tabela nr 1.
Liczba nauczycieli w latach 1970 – 1990 oraz średnia liczba uczniów przypadająca na jednego z nauczycieli.
Rok szkolny |
Liczba nauczycieli |
Liczba uczniów |
Liczba uczniów przypadająca na 1 nauczyciela |
1970/71 |
8 |
173 |
22 |
1974/75 |
8 |
104 |
13 |
1980/81 |
10 |
105 |
10 |
1989/90 |
11 |
116 |
10 |
Źródło: Wyliczenia na podstawie protokołów Rad Pedagogicznych z lat 1970 – 1990
Dyrektor szkoły podejmował liczne działania mające na celu stabilizację kadr. Wiele uwagi w omawianej placówce poświęcano również podnoszeniu kwalifikacji pedagogicznych. Tak np. w latach 1974/75 powołano gminne zespoły samokształceniowe dla nauczycieli języka polskiego, matematyki, języka rosyjskiego, biologii, historii i geografii. Kierowano nauczycieli na różnorodne kursy z zakresu nauczania początkowego, organizatorów wycieczek szkolnych, instruktorów harcerskich. W roku 1978/79 studia podjęło pięciu nauczycieli.
Wykształcenie nauczycieli w wybranych latach przedstawia tabela nr 2.
Tabela nr 2.
Wykształcenie nauczycieli w wybranych latach
rok |
Liczba nauczycieli |
pełnozatrudnionych |
Po Liceum Pedagogicznym |
Po Studium Nauczycielskim |
Z wykształceniem wyższym zawodowym |
Z wykształceniem wyższym magisterskim |
1974 |
8 |
6 |
1 |
7 |
– |
– |
1975 |
7 |
5 |
1 |
6 |
– |
– |
1978 |
9 |
8 |
2 |
5 |
2 |
– |
1987 |
10 |
9 |
2 |
3 |
– |
5 |
1990 |
11 |
11 |
1 |
4 |
– |
6 |
Źródło: Protokoły Rad Pedagogicznych
Zainteresowanie sprawami wykształcenia kadry sprawiło, że w roku 1987/88, szkoła posiadała specjalistów w zakresie języka polskiego, biologii, geografii, zajęć praktyczno – technicznych oraz nauczania początkowego.
Stan kadry szkoły nie odbiegał od powszechnie panującego w kraju. Zgodnie z tendencjami ogólnopolskimi następowały korzystne zmiany poziomu wykształcenia nauczycieli.
DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA
Proces dydaktyczny w szkole przebiegał na dwóch podstawowych płaszczyznach, tj. pracy lekcyjnej i pozalekcyjnej. Na przestrzeni dwudziestu jeden lat działalności szkoły obowiązujące wówczas programy nauczania uległy kilkukrotnym zmianom. Powodowane było to głównie zachodzącymi przemianami w życiu społecznym i politycznym kraju. Programy charakteryzowały się przeładowaniem i upolitycznieniem treści, a nauczyciel miał niewielki margines swobody w ich doborze.
Początek lat sześćdziesiątych to przygotowanie do reformy programowej związanej z przejściem z siedmioletniego na ośmioletni okres nauki. Przedłużając ją w szkole podstawowej zakładano, że spowoduje to lepsze przygotowanie do dalszego kształcenia lub podjęcia pracy zawodowej. W programie uwzględniono dwa szczeble tj.:
Nowy plan wprowadził elementy kształcenia politechnicznego. Przewidziano zwiększony przydział godzin na przedmioty matematyczno – przyrodnicze.
Dnia 13X1973 roku Sejm podjął uchwałę o systemie edukacji narodowej. Istotnym jej elementem była zapowiedź wprowadzenia powszechnej ,dziesięcioletniej szkoły ogólnokształcącej. Przewidywano również stopniowe upowszechnianie wychowania przedszkolnego w celu wyrównania poziomu dzieci podejmujących naukę w szkole. Opracowane zostały nowe treści nauczania, które miały służyć formowaniu w miarę wielostronnie rozwiniętej osobowości ucznia. Zmienił się zakres poszczególnych cykli kształcenia. Przewidywano wprowadzenie dwóch cykli: początkowego w klasach I – III i systematycznego w klasach IV – X. Nauczanie początkowe miało pełnić funkcję opiekuńczo – wychowawczą. W klasach IV – X program cyklu kształcenia miał składać się z dwóch części. Pierwsza jednolita miała obowiązywać wszystkich uczniów i podawać niezbędne treści z zakresu języka i historii ojczystej, praw przyrody i rozwoju społecznego, zasad technologii oraz współżycia społecznego. W drugiej części zakładano realizację przedmiotów fakultatywnych uwzględniając zainteresowania i uzdolnienia uczniów.
W r.1978/79 rozpoczęto praktyczne urzeczywistnianie programu szkoły ogólnokształcącej zgodnie z założeniami Ministra Oświaty i Wychowania. Wtedy to wprowadzono nowy program klas pierwszych.
Lata osiemdziesiąte przyniosły kolejne zmiany. W wyniku krytycznej oceny stanu oświaty uchwałą Sejmu PRL z dn. 26I1982 roku wstrzymano realizację reformy strukturalnej. Program krytykowany był szczególnie za duży stopień utrudnienia. Poza tym w szkole nie było odpowiednich warunków do realizacji założeń nowej koncepcji szkoły podstawowej. W roku 1981 zmodernizowano plany nauczania i dostosowano je do pięciodniowego tygodnia pracy w szkole. W połowie 1983 roku zakończono prace nad nowymi programami.
Kolejne zmiany, będące wynikiem postulatów domagających się ograniczenia materiału nauczania, wprowadzono w roku 1987. Wyeliminowano częściowo treści zbędne, zmodernizowano kształcenie matematyczno – przyrodnicze i humanistyczne, wprowadzając treści praktyczne, respektujące potrzeby życia codziennego. Ważne miejsce wyznaczono problematyce samokształcenia. Zmiany miały na względzie bardziej wszechstronny rozwój ucznia, jego różnorodne potrzeby i zróżnicowane zainteresowania. Praca lekcyjna w szkole odbywała się w systemie klasowo – lekcyjnym. Pod koniec lat siedemdziesiątych niektórzy nauczyciele stosowali w pracy techniki Freineta, m.in. fiszki autokorektywne, referaty, gazetki szkolne.
Jeśli chodzi o bardziej widoczne próby unowocześniania procesu dydaktyczno – wychowawczego to sytuacja w szkole zaczęła zmieniać się dopiero w drugiej połowie lat siedemdziesiątych. Innowacje były widoczne w procesie kształcenia oraz w stosowaniu metod nauczania i uczenia się.
Duże zmiany w traktowaniu programu i samej szkoły zaszły w wyniku zarządzenia MEN z dn. 15III1989 roku. Bardziej wyraźnie stawiano odtąd na stosowanie w pracy lekcyjnej metod aktywizujących. Szkoła zaczęła wprowadzać nauczanie wielopoziomowe. Zabieg ten pozwolił realizować w zasadzie jednakowe treści programowe w obrębie głównych przedmiotów nauczania na trzech poziomach kształcenia: podstawowym – dst, rozszerzającym – db, dopełniającym – bdb. Były one dostosowane do zainteresowań i możliwości intelektualnych uczniów. Nauczanie wielopoziomowe przyczyniło się do zmniejszenia uczniów niepromowanych.
PRACA POZALEKCYJNA
Szkoła starała się wypełniać czas wolny uczniów organizując dla nich zajęcia pozalekcyjne. Na przestrzeni dwudziestu jeden lat istniały różnorodne koła zainteresowań. Były to m.in.: koło polonistyczne, matematyczne, języka rosyjskiego, biologiczne, fizyczne, chemiczne, geograficzne, plastyczne, muzyczne, taneczne, recytatorskie, teatralne. Istniał również chór i Szkolne Koło Sportowe. Z dostępnych danych wiadomo, że w pierwszym roku działały w szkole: koło recytatorskie, zespół teatralny i chór. Już wówczas osiągały one sukcesy w różnych rywalizacjach, nie tylko na terenie powiatu.
Liczne osiągnięcia uczniów w latach 1970 – 1990 przedstawia poniższe zestawienie.
Zestawienie nr1
Ważniejsze osiągnięcia na olimpiadach i konkursach w latach 1970 – 1990
Rok szkolny | Rodzaj imprezy | Charakter imprezy | Zajęte miejsce |
1969/70 | Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych
Konkurs Recytatorski |
Powiatowa
Powiatowa |
I
IV |
1970/71 | Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych
Olimpiada Matematyczna Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych |
Powiatowa
Powiatowa wojewódzka |
V
Wyróżnienie wyróżnienie |
1972/73 | Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych
Olimpiada Matematyczna |
Powiatowa
powiatowa |
III
II |
1973/74 | Olimpiada Matematyczna | powiatowa | wyróżnienie |
1976/77 | Olimpiada Polonistyczna | rejonowa | wyróżnienie |
Olimpiada Matematyczna | rejonowa | V | |
Olimpiada języka rosyjskiego | rejonowa | I, III | |
Konkurs Żywego Słowa | rejonowa | VI | |
Turniej Wiedzy Obywatelskiej | rejonowa | wyróżnienie | |
Zawody Narciarskie | rejonowa | III | |
1977/78 | Olimpiada Polonistyczna | rejonowa | III |
Zimowe Igrzyska Młodzieży | wojewódzka | V | |
Turniej tenisowy | rejonowa | I, II | |
1978/79 | Zawody szachowe | wojewódzka | III |
1979/80 | Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych | rejonowa | III |
Młodzieżowe Mistrzostwa Szachowe | wojewódzka | III | |
Sztafeta Narciarstwa Klasycznego | wojewódzka | III | |
Bieg Gwarków | ogólnopolska | wyróżnienie | |
Sztafeta Pokoleń | wojewódzka | V | |
Zawody na nartorolkach | ogólnopolska | wyróżnienie | |
Zawody Biathlonowe | wojewódzka | IV | |
1980/81 | Igrzyska Młodzieży Szkolnej | wojewódzka | VII |
Bieg Gwarków | ogólnopolska | IX | |
Olimpiada z fizyki | rejonowa | IV | |
1981/82 | Olimpiada Polonistyczna | wojewódzka | IV |
Przegląd Szkolnych Zespołów Artystycznych | wojewódzka | V | |
Alpejskie Igrzyska Młodzieży Szkolnej | wojewódzka | I | |
Turniej piłki siatkowej | rejonowa | II | |
Sztafetowe Biegi Przełajowe | wojewódzka | II | |
1982/83 | Olimpiada Matematyczna | rejonowa | II |
Olimpiada Biologiczna | rejonowa | III | |
Konkurs języka rosyjskiego | rejonowa | I, II | |
Konkurs Recytatorski | rejonowa | II, V | |
Zawody w trójboju | rejonowa | II | |
Spartakiada Młodzieży | wojewódzka | IV | |
Zawody w piłce ręcznej | rejonowa | II | |
Bieg Krasnali | wojewódzka | III | |
1983/84 | Olimpiada Polonistyczna | wojewódzka | III |
Olimpiada Matematyczna | rejonowa | II | |
Konkurs recytacji poezji i prozy rosyjskiej i radzieckiej | rejonowa | III | |
Konkurs „Znam przepisy ruchu drogowego” | rejonowa | II |
1984/85 | Olimpiada Polonistyczna | wojewódzka | III |
Olimpiada Matematyczna | wojewódzka | I | |
Bieg Krasnali | wojewódzka | I, II, III | |
Biegi Przełajowe | wojewódzka | IV | |
1985/86 | Konkurs Polonistyczny | rejonowa | III |
Konkurs z fizyki | rejonowa | III | |
Biegi Przełajowe | wojewódzka | VI | |
Zawody narciarskie | rejonowa | I, II | |
Bieg Krasnali | wojewódzka | III | |
Spartakiada Młodzieży | wojewódzka | V, IX | |
Zawody w narciarstwie alpejskim | ogólnopolska | Wyróżnienie | |
Mistrzostwa Okręgowego Związku Narciarskiego | wojewódzka | VI | |
1987/88 | Konkurs Polonistyczny | wojewódzka | V |
Konkurs Matematyczny | rejonowa | III | |
Turniej Wiedzy o Sztuce | wojewódzka | IV | |
Bieg Gwarków | ogólnopolska | Wyróżnienie | |
Bieg Krasnali | wojewódzka | III | |
Biegi Przełajowe | rejonowa | I, III | |
1988/89 | Konkurs Polonistyczny | rejonowa | I, II |
Konkurs Matematyczny | rejonowa | II | |
Zawody w narciarstwie klasycznym | wojewódzka | I | |
Ogólnopolskie Zawody Narciarskie | ogólnopolska | VI | |
Mistrzostwa Karkonoskiego Związku Narciarskiego | ogólnopolska | V | |
Igrzyska Młodzieży Szkolnej | wojewódzka | IV | |
Wielobój lekkoatletyczny | rejonowa | I | |
1989/90 | Olimpiada Polonistyczna | rejonowa | II |
Olimpiada Matematyczna | rejonowa | IV | |
Konkurs Recytatorski | rejonowa | II | |
Konkurs Wiedzy o Sztuce | wojewódzka | VII | |
Biegi Przełajowe | rejonowa | I, V |
Źródła: Protokoły Rad Pedagogicznych z lat 1970 – 1990, kronika szkolna
W poszczególnych latach zwiększała się ilość kół zainteresowań. Największym zainteresowaniem cieszyły się w początkowym okresie zespoły muzyczne, w późniejszym – Szkolne Koło Sportowe. Chcąc pozyskać nowych członków kół zainteresowań szkoła pracowała pod hasłem: „Każdy uczeń członkiem przynajmniej jednej organizacji i jednego koła”. Niemal każdego roku szkolne koła uzyskiwały dobre miejsca w eliminacjach powiatowych, czasem powtarzając swój sukces w zawodach wojewódzkich.
Liczba członków niektórych kół zainteresowań w wybranych latach
Nazwa koła | Liczba członków w 1973/74 | Liczba członków w 1979/80 | Liczba członków w 1989/90 |
artystyczne | 30 – chór
15 – zespół teatralny |
42 – chór
14 – zespół muzyczny |
36 – chór |
polonistyczne | 10 | 16 | 25 |
matematyczne | 12 | 11 | 8 |
SKS | – | 25 | 28 |
Źródło: Protokoły Rad Pedagogicznych, lata 1973/74, 1979/80, 1989/90
Różnorodność i atrakcyjność zajęć oraz liczne wyjazdy na konkursy i zawody połączone ze zdobywaniem nagród skłaniały uczniów do wstąpienia w szeregi tegoż koła. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych prawie każdy nauczyciel prowadził koło przedmiotowe. Poprzez udział w konkursach i zawodach, uczniowie nie tylko reprezentowali szkołę, przede wszystkim rozwijali swoje zdolności i zainteresowania. Praca w różnych formach działalności uczniowskiej stwarzała możliwość lepszego rozwoju uczniów nie tylko w dziedzinie dydaktyki. Łączyła ona emocjonalnie z rówieśnikami, a tym samym ze szkołą i jej pracownikami. Oprócz pracy z dziećmi zdolnymi, zajmowano się również uczniami, którzy nie mogli poradzić sobie z wymogami programowymi. Istniały zespoły wyrównawcze oraz zespoły korekcyjno – kompensacyjne.
ORGANIZACJE MŁODZIEŻOWE
Poprzez udział w dobrze i sensownie zorganizowanych organizacjach młodzież mogła zdobywać umiejętności pracy w zespole, poczucie odpowiedzialności za podejmowane zadania. Przynależność do nich dawała uczniom możliwość rozwijania zainteresowań, pogłębiania wiedzy i umiejętności zdobytych na zajęciach.
W r. 1969/70 zostały powołane do działalności: ZHP, SU, SKO, PCK, TPPR, SKKT oraz LOP.
Od pierwszych lat istnienia szkoły założono ZHP i drużyny zuchowe. W 1969 roku do drużyny harcerskiej należało 30 uczniów, co stanowiło 26% uczniów klas IV – VIII. Organizacja była prowadzona przez panią Zofię Filipiak – Gryczewską, która zdobyła stopień Harcmistrza Polski Ludowej i otrzymała Złoty Krzyż za zasługi w harcerstwie. W roku 1979/80 organizacja liczyła 52 harcerzy, co stanowiło 82% liczby uczniów klas starszych. W roku 1982/83 wszyscy uczniowie klas IV – VIII należeli do organizacji. Należy podkreślić, że prowadząca organizowała liczne biwaki i obozy wędrowne nie tylko na terenie kraju ale również poza jego granicami (NRD, Czechosłowacja). Obok kadry instruktorskiej angażowana była młodzież szkół średnich. Organizowali oni sobotnio – niedzielny wypoczynek dla harcerzy, zbiórki, rajdy, wycieczki.
Przez wszystkie lata drużyna harcerska włączała się do przygotowań uroczystości szkolnych. Aktywnie uczestniczyła w wiecach 1 – Majowych oraz brała udział w Harcerskich Giełdach Artystycznych, zdobywając wyróżnienia i nagrody. Np. w r. 1982/83 harcerze brali udział w konkursie na „Odznakę chorągwianą”. W tym samym roku zdobyli II miejsce na Festiwalu Piosenki Harcerskiej na szczeblu gminnym oraz wyróżnienie w eliminacjach wojewódzkich. W r. 1983/84 drużyna zdobyła II miejsce w Jesiennym Rajdzie Chorągwianym, natomiast w Turnieju Drużyn Chorągwi Wałbrzyskiej na 249 drużyn zajęła VII miejsce. Było to znaczne osiągnięcie jak na drużynę ze szkoły wiejskiej. W r. 1989/90 zajęła drużynowo IV miejsce w II Ogólnopolskim Memoriale w Jakuszycach.
Do najważniejszych akcji drużyny przez cały okres należy zaliczyć: zdobywanie sprawności i stopni harcerskich, porządkowanie otoczenia szkoły, udział w porządkowaniu skwerów i zieleńców na terenie wsi, działalność Dziecięcych Komitetów Blokowych, wykonywanie i naprawa zabawek dla dzieci ze żłobka i przedszkola, odwiedzanie i pomoc ludziom chorym i starszym – „Akcja niewidzialna ręka”, porządkowanie cmentarza, zbiórka surowców wtórnych, kwesty, m.in. ma Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Społeczny Fundusz Budowy Szkół i Internatów.
Na terenie placówki harcerze włączali się do pracy komisji sanitarno – porządkowej: pełnili dyżury podczas uroczystości szkolnych, akcji „szklanka mleka”. Spośród starszych harcerzy została zorganizowana Młodzieżowa Służba Ruchu, która pełniła dyżury na terenie miejscowości w trosce o bezpieczeństwo swych młodszych kolegów. Harcerze współpracowali m.in. ze Strażą Pożarną, czego dowodem było założenie Młodzieżowej Drużyny Straż Pożarnych oraz z kołem ZBOWiD i WOP, pomagając żołnierzom przy przechwytywaniu przekraczających nielegalnie granicę. Współpracując z Leśnictwem harcerze m.in. sadzili drzewka, pomagali w dokarmianiu ptaków i zwierząt leśnych, uczestniczyli w zbieraniu buczyny i szyszek.
SAMORZĄD UCZNIOWSKI
Ważne miejsce w organizowaniu działalności wychowawczo – opiekuńczej miała praca Samorządu Uczniowskiego. Z zachowanej dokumentacji wynika, że SU rozwijał działalność na trzech płaszczyznach działając w trzech sekcjach: gospodarczo – porządkowej, kulturalno – rozrywkowej i sportowej. M.in. w latach osiemdziesiątych wprowadził współzawodnictwo międzyklasowe, przeprowadzając systematyczną kontrolę estetyki klas. Dla zwycięzców co roku Komitet Rodzicielski fundował nagrody. SU wniósł m.in. swój wkład w budowę Pomnika Centrum Zdrowia Dziecka, przekazują na ten cel w r. 1974/75 – 540 zł oraz w odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie, przekazując w r. 1971/72 – 70zł. W związku z przygotowaniem do nadania szkole imienia Janusza Korczaka SU przygotował i przeprowadził konkurs „Wiem wszystko o Januszu Korczaku”. Z danych zawartych w kronice szkolnej, dowiadujemy się, że po raz pierwszy z inicjatywy SU, w r. 1987/88, rozpoczął działalność radiowęzeł szkolny.
WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM
Szkoła jako instytucja społeczna powiązana była ze środowiskiem lokalnym. W omawianej placówce współpraca od pierwszych lat przejawiała się w kilku formach: pomoc szkole ze strony Zakładu Opiekuńczego ZOZ, współpraca z Komitetem Rodzicielskim oraz z kołem ZBOWiD, WOP, miejscową Strażą Pożarną, Leśnictwem, Uzdrowiskowym Domem Kultury, organizowanie przez uczniów imprez dla środowiska oraz troska szkoły o estetyczny wygląd wsi.
W pierwszych latach pomoc ze strony środowiska przejawiała się głównie w zagospodarowaniu i urządzeniu obejścia szkoły. Zakład Opiekuńczy ZOZ razem z Komitetem Rodzicielskim w ramach Narodowego Czynu Pomocy Szkole wykonali elementy do „zielonej sali gimnastycznej. Dokonali również napraw pomocy naukowych, ułożyli płytki PCV w klasach, założyli ogródek przyszkolny. Przy ogrodzeniu posadzono krzewy i drzewa. Każdego roku Komitet Rodzicielski wspólnie z SU urządzali zabawy noworoczne dla dzieci i młodzieży. Towarzyszyły im często loterie fantowe lub kiermasze prac wykonanych przez uczniów. Pieniądze ze sprzedaży wytworów prac uczniowskich przeznaczane były na zakup sprzętu sportowego, gier itp.
Komitet Rodzicielski przeznaczał również kwoty na cele szkolne, m.in. na zakup książek do biblioteki szkolnej, map oraz materiałów technicznych do prowadzenia zajęć praktyczno – technicznych.
Rozszerzyła się współpraca z miejscowymi ośrodkami kultury – kino Klub Pracownika, Uzdrowiskowy Dom Kultury, Klub Kuracjusza. Uczniowie współuczestniczyli w organizowaniu spotkań z ciekawymi ludźmi, uczestniczyli w seansach filmowych i spektaklach przygotowanych w ramach Sceny Prezentacji. Organizowano również wycieczki do ZOZ, WOP i OSP celem zapoznania dzieci i młodzieży z ich działalnością.
W omawianym okresie , każdego roku, w poszczególnych klasach wybierano „Trójki klasowe”, które pomagały w organizowaniu wycieczek, współuczestniczyły w przygotowywaniu imprez klasowych i szkolnych oraz świadczyły drobne usługi, np. zakup kwiatów, dyplomów itp. Członkowie Komitetu Rodzicielskiego i Zakładu Opiekuńczego uczestniczyli we wszystkich uroczystościach szkolnych. Widoczna była współpraca z miejscowym przedszkolem, która przejawiała się m.in. w organizowaniu wspólnych zabaw dla dzieci, przedstawianiu spektakli w wykonaniu klas młodszych, wyświetlaniu filmów, wykonaniu pomocy naukowych oraz naprawie zabawek przez uczniów klas starszych.
Należy podkreślić, iż w omawianym okresie szkoła wiele zawdzięczała dyrektorowi, panu Wiesławowi Przybyle, który kierował placówką w latach 1954 – 1984. Dyrektor był jednym z inicjatorów i czynnie wspierających działalność sportową, dbał o podnoszenie wyników nauczania.
Następczyni, pani Halina Gimzicka, kontynuowała podjęte wcześniej działania, m.in. w okresie kryzysu gospodarczego, znalazła sposób na finansowe wsparcie placówki poprzez organizowanie kolonii letnich i zimowisk. (lata 1985 – 1990)
Źródła:
1. Protokoły Rad Pedagogicznych, lata 1969 – 1990
2. Kroniki szkolne, lata 1969 – 1990r.
3. Księga współpracy z Zakładem Opiekuńczym
4. Projekty organizacji szkoły, lata 1970 – 1975, 1979 – 19084, 1985 – 1990
5.Sprawozdania z działalności dydaktyczno – wychowawczej, z dn.18.04.1987r., 12.01.1974r., 1806.1975r., 1981/82, 1989/90
6. Wywiad z dyrektorem, p. Wiesławem Przybyłą
7. Księga Korczakowska, 1990r.
8. Wywiad z nauczycielem, p. Zofią Filipiak – Gryczewską
9. Wywiad z dyrektorem szkoły, p. Haliną Gimzicką
10. Protokoły powizytacyjne 1969 – 1990
11. Szkoła Tysiąclecia, Gazeta Robotnicza, 18.03. 1965 r.
12. Referat pt. „Sytuacja oraz plany Szkoły Podstawowej w Sokołowsku”